Zacisk hamulcowy – wszystko co musisz wiedzieć

Porady

Z artykułu dowiesz się:

• jak działa zacisk hamulcowy,
• jakie są rodzaje zacisków hamulcowych,
• co szkodzi zaciskom hamulcowym,
• jak regenerować zaciski hamulcowe,
• jaki lakier do malowania zacisków hamulcowych będzie najlepszy,
• czy lepiej jest zdemontować zaciski hamulcowe, czy je malować,
• w jaki sposób pokrywać ich powierzchnię lakierem,
• czym kierować się przy wyborze koloru.

Jak działa zacisk hamulcowy?

Zacisk hamulcowy to jeden z kluczowych elementów tarczowego układu hamulcowego. Jego zasadę działania najprościej będzie przedstawić, opisując funkcjonowanie całego zestawu.

Tarcza hamulcowa jest na stałe przymocowana do piasty i obraca się wraz z kołem. Zacisk hamulcowy jest z kolei przymocowany do zwrotnicy koła. W zacisku znajdują się klocki hamulcowe, które są elementem ciernym.

W uproszczeniu zacisk hamulcowy odpowiada za dociskanie klocków do tarczy. Gdy wciskamy pedał hamulca, pompa hamulcowa generuje ciśnienie uruchamiające znajdujący się w zacisku tłoczek, który przesuwa klocki. Gdy tarcza i klocki się zetkną, powstaje tarcie, dzięki któremu samochód zaczyna hamować.

Jakie są rodzaje zacisków hamulcowych?

Możemy wyróżnić dwa rodzaje zacisków hamulcowych: pływające i stałe. Czym różnią się między sobą?

W zacisku pływającym, zwanym też przesuwnym, podczas hamowania najpierw dociskany do tarczy jest jeden, wewnętrzny klocek hamulcowy. Następnie obudowa zacisku przesuwa się i dociska klocek zewnętrzny. W zacisku pływającym najczęściej stosuje się jeden tłoczek.

Zacisk hamulcowy stały (sztywny) nie zmienia swojej pozycji podczas pracy. Tłoki umieszczone są po obu stronach tarczy. Klocki zewnętrzne i zewnętrzne są dociskane do tarczy w tym samym momencie.

Hamulce z zaciskami stałymi zapewniają najczęściej skuteczniejsze hamowanie w porównaniu do układu z zaciskami pływającymi. Często rozwiązanie to stosuje się w samochodach sportowych czy droższych SUV-ach. Zaciski stałe pozwalają dokładniej dozować siłę hamowania.

Zaciski pływające są bardziej podatne na wibracje, mogą gorzej znosić wysokie temperatury i ostre traktowanie. Z drugiej strony są mniej kosztowne w produkcji w porównaniu do zacisków stałych. Najczęściej wytwarza się je z żeliwa. Do produkcji zacisków pływających wykorzystuje się droższe materiały, np. azotowany tytan i stopy aluminium.

Zaciski pływające są prostsze w obsłudze i naprawie w porównaniu do zacisków stałych. Eksploatacja układu hamulcowego z zaciskami przesuwnymi jest też tańsza.

Co szkodzi zaciskom hamulcowym?

W związku z tym, że zaciski hamulcowe to podzespoły mające duży wpływ na bezpieczeństwo jazdy, powinniśmy zwracać baczną uwagę na ich stan. Co wpływa na działanie zacisków?

Ich lokalizacja sprawia, że są narażone na działanie wilgoci. Może też na nich osiadać brud, w tym błoto czy sól drogowa. Regularne czyszczenie może opóźnić proces rdzewienia zacisków czy starzenia się osłon tłoczków.

Brak odpowiedniego serwisowania może być jedną z głównych przyczyn awarii zacisków. Pamiętajmy o regularnej wymianie płynu hamulcowego. Jest on higroskopijny, czyli chłonie wodę. Z czasem traci właściwości antykorozyjne, co może przyczyniać się np. do rdzewienia tłoczków w zaciskach.

Ważny jest też stan tarcz hamulcowych oraz klocków. Jeśli będą zbyt zużyte lub zdeformowane, tłok zacisku może zbyt daleko się wysuwać, a to z kolei może z czasem prowadzić do jego odkształcania.

Zaciskom nie sprzyja też zbyt intensywna eksploatacja. Agresywny styl jazdy może przegrzewać układ hamulcowy. Unikajmy zbyt częstych gwałtownych hamowań i jazdy zero-jedynkowej, a podczas jazdy w dół nie trzymajmy cały czas nogi na pedale hamulca. Lepiej kilka razy przyhamować szybciej i mocniej, zamiast doprowadzać do sytuacji, w której przez dłuższy okres klocki trą o tarcze.

Jak regenerować zaciski hamulcowe?

Zardzewiałych lub zużytych zacisków hamulcowych nie musimy od razu wymieniać na nowe. Możemy je zregenerować. Odnowienie zacisków może być też niezbędne przed przystąpieniem do ich malowania. Lakierowanie jest zresztą jednym z elementów procesu renowacyjnego.

Jak zregenerować zaciski hamulcowe? Pierwszą czynnością, którą warto wykonać po ich demontażu, jest dokładne oczyszczenie z rdzy. Do tego celu możemy wykorzystać drucianą szczotkę. Pozostałości zanieczyszczeń czy rysy można spolerować drobnoziarnistym papierem ściernym. Wszelkich naleciałości, drobin brudu i rdzy, możemy się pozbyć przy użyciu sprężonego powietrza.

Weryfikujemy stan wszystkich elementów zacisku. Zużyte tłoczki najlepiej będzie wymienić. Podobnie postępujemy w przypadku prowadnic, odpowietrzników i uszczelniaczy. Najwygodniej będzie po prostu kupić zestaw naprawczy, w którego skład wejdą wymienione wcześniej części.

Kolejnym etapem, który szerzej omawiamy poniżej, jest malowanie zacisków. Dopiero potem montujemy poszczególne elementy zacisku.

Zacisk hamulcowy instalujemy przy kole i dokręcamy zgodnie z zalecanym momentem obrotowym. Następnie odpowietrzamy układ hamulcowy i sprawdzamy jego działanie. Jaki lakier wybrać do malowania zacisków hamulcowych? O tym, jaki będzie efekt, w znaczącym stopniu decyduje jakość użytego do pomalowania zacisków hamulcowych lakieru. Kluczową cechą jest wysoka odporność na niekorzystny wpływ warunków atmosferycznych.

Jak wspominaliśmy, trzeba mieć świadomość, że zaciski hamulcowe znajdują się w jednym z newralgicznych miejsc pojazdu, które są szczególnie narażone na działanie soli, błota i brudu. Lakier musi także zabezpieczać zaciski przed korozją, dzięki czemu nie tylko będziemy dłużej cieszyć się satysfakcjonującym efektem, ale uchronimy te elementy przed przedwczesnym zużyciem i starzeniem.

Jeżeli już decydujesz się na malowanie zacisków hamulcowych, to wybierając dobry lakier, zwróć też uwagę na inne narzędzia, które będą Ci potrzebne. To pędzel, wałek, utwardzacz i papier ścierny. Przydadzą się też specjalne środki do oczyszczania powierzchni z rdzy, która szczególnie w starszych modelach mogła się nagromadzić. Zaciski hamulcowe są coraz częściej widocznym elementem pojazdu. Wcześniej ukrywane za srebrnymi aluminiowymi felgami, dzisiaj są prezentowane przez felgi prześwitujące. Warto to wykorzystać, uatrakcyjniając dyskretnie wygląd swojego samochodu.

zacisk hamulcowy podczas demontażu

Jak przygotować i zabezpieczyć zaciski hamulcowe?

Zaciski hamulcowe można malować na kilka sposobów, dlatego wybierz szkołę, która najlepiej Ci odpowiada. Pierwsza dotyczy malowania zdemontowanych zacisków, zatem musisz je wcześniej zdjąć. Wymaga to więcej pracy, ale dodatkowo możesz dokładniej je oczyścić z brudu, kurzu i rdzy. Zalecamy dodatkowo odtłuścić i przeszlifować ich powierzchnię, a warstwę wierzchnią zmatowieć. Dzięki temu lakier będzie lepiej trzymał się zacisków hamulcowych, co przełoży się na dłuższą żywotność powłoki.

Nie każdy jednak decyduje się na demontaż zacisków. W takim przypadku należy dokładnie zabezpieczyć wszystkie sąsiadujące z nimi elementy, których nie będziemy malować. Należą do nich tarcze, przewody hamulcowe i elementy zawieszenia. Przy obu metodach należy dodatkowo sprawdzić stan bębnów hamulcowych. Może się okazać, że wymagają wymiany na nowe, warto to zrobić przy okazji malowania zacisków.

Jak pomalować zaciski hamulcowe?

Ważna jest precyzja, ponieważ tylko wtedy osiągniemy pożądany efekt, a zaciski hamulcowe będą atrakcyjnie się prezentowały w nowej wersji. Nakładaj lakier na cały element, docierając do wszystkich zakamarków. Najskuteczniejszą metodą jest nanoszenie kilku cienkich warstw w dużych odstępach czasowych.

Po nałożeniu każdej kolejnej pozwalamy lakierowi wyschnąć i dopiero aplikujemy następną. Jeżeli nałożymy jedną grubą warstwę, będzie ona znacznie mniej trwała i odporna na działanie czynników zewnętrznych. Jeśli nie wyschnie dobrze, bardzo szybko dostrzeżesz na powierzchni zacisków nieestetyczne odpryśnięcia lakieru.

Malowane zaciski hamulcowe

Na jaki kolor pomalować zaciski hamulcowe?

Pomalowane zaciski hamulcowe mają wpływ na ogólny wizerunek auta, a więc wybór odpowiedniego koloru nie może być przypadkowy. Dopasowujemy go zawsze do koloru felg i karoserii samochodu. Mamy nieograniczony wybór odcieni, dlatego można eksperymentować. Do czarnego koloru pasują zaciski srebrne, niebieskie i białe.

Jeżeli chcesz jeszcze bardziej wyróżnić swoje auto, możesz zdecydować się np. na wyrazistą pomarańcz. Srebro świetnie współgra z kolorem miedzianym i złotym. Co w sytuacji, w której masz auto w bardziej intensywnym kolorze? W takim przypadku kierowcy bardzo często decydują się na bardziej stonowane barwy, wybierają np. czerń, grafit, odcienie szarości i granatu. Nie bój się eksperymentować, ale pamiętaj, że zbyt intensywny kolor nie zawsze jest dobrym pomysłem.

Podsumowanie

• Lakier do malowania zacisków hamulcowych powinien być odporny na wpływ czynników zewnętrznych i zabezpieczać ich powierzchnię przed korozją.
• Demontując zaciski przed malowaniem, możemy je lepiej oczyścić z brudu i dokładniej pokryć farbą.
• Malowanie zamocowanych zacisków wymaga zabezpieczenia sąsiadujących z nimi elementów, aby uniknąć niepotrzebnych zabrudzeń.
• Aplikuj cienkie warstwy farby w kilkugodzinnych odstępach czasowych.
• Kolor farby wybieraj, uwzględniając odcień samochodu i felg.