Alkomaty – jakie są rodzaje i czy można na nich polegać?

Porady

Czym są alkomaty i dlaczego warto je kupować?

Alkohol negatywnie wpływa na zdolność do kierowania pojazdem. Przyczynia się do spadku refleksu, pogarsza sprawność motoryczną, może powodować błędną ocenę sytuacji drogowych. W samym 2019 r. z winy pijanych kierowców doszło do 1655 wypadków, w których zginęły 192 osoby, a rannych zostało 2015.

Prowadzenie pod wpływem alkoholu jest po prostu groźne, a konsekwencje jazdy na „podwójnym gazie” poważne. Zgodnie z polskim prawem, dopuszczalne stężenie alkoholu we krwi kierowcy wynosi 0,2 promila. Wartość od 0,2 do 0,5 promila, określana jako stan po spożyciu alkoholu, to wykroczenie, które jest karane grzywną od 50 zł do 5000 zł lub aresztem do 30 dni, zakazem prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat oraz 10. punktami karnymi.

Prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości, gdy stężenie alkoholu przekracza 0,5 promila, jest przestępstwem. Grozi za to kara grzywny (uzależnionej od dochodów), ograniczenia lub pozbawienia wolności do 2 lat. Zakaz prowadzenia pojazdów może wynosić nawet 10 lat, a jeśli pod wpływem alkoholu kierowca spowoduje wypadek, w którym byli ranni lub zabici, prawo jazdy może zostać odebrane dożywotnio. W przypadku recydywy sąd może orzec karę pozbawienia wolności do 5 lat. Więcej o tym, dlaczego warto uważać ze spożywaniem alkoholu przed wyruszeniem w trasę, piszemy w tekście Promile na drodze.

Przed jazdą możemy skorzystać z internetowego kalkulatora promil. Ocenia on stan trzeźwości na podstawie ilości spożytego alkoholu, czasu, jaki minął od jego wypicia oraz cech fizycznych kierującego, takich jak masa ciała czy wzrost. Kalkulator promili podaje jednak tylko szacunkowy wynik. Na podstawie takich wyliczeń nie powinno się wsiadać za kierownicę.

W razie wątpliwości co do trzeźwości można zrobić dwie rzeczy: zrezygnować z jazdy lub przeprowadzić test alkomatem. Jest to urządzenie, które sprawdza stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu. Pomiaru nie musimy dokonywać na komisariacie. Możemy zaopatrzyć się we własny alkotest. Z takiego przyrządu warto skorzystać nawet wtedy, gdy poprzedniego wieczoru wypiliśmy niewielką ilość alkoholu, na przykład 2-3 piwa.

Jakie są rodzaje alkomatów i jak działają?

Podstawowym akcesorium do kontroli trzeźwości jest alkotest jednorazowy. Jest to prosty przyrząd, który nie wymaga kalibracji. Nie ma elektronicznych podzespołów. Zamiast nich stosowany jest reagent chemiczny. Jeśli po dmuchnięciu w ustnik substancja zmieni kolor (na przykład z białego na czerwony), oznacza to, że wciąż jesteśmy pod wpływem alkoholu.

Możemy też zaopatrzyć się w elektroniczny alkotest, z którego można korzystać wiele razy. Tego typu sprzęt występuje w kilku wariantach. Ze względu na zastosowany sensor, wyróżnia się testery:

• półprzewodnikowe – popularne i stosunkowo tanie, które działają, opierając się na zmianie rezystancji po wykryciu alkoholu w powietrzu; tego typu alkomaty są wrażliwe na nikotynę, aceton czy węglowodory, a na pomiar może wpłynąć palenie papierosów, spożyte pokarmy czy wilgotność;
• elektrochemiczne – bardziej zaawansowane elektroniczne alkomaty, które mierzą stężenie alkoholu w procesie utleniania etanolu przez związki chemiczne; taki sprzęt wykrywa tylko molekuły alkoholu, inne substancje nie wpływają na wynik; sensory elektrochemiczne stosuje się m.in. w alkomatach policyjnych;
• spektrofotometryczne – stężenie alkoholu jest wykrywane poprzez wykorzystywanie spektrum podczerwieni; jest to rozwiązanie drogie, alkomaty z tego typu technologią to zaś głównie sprzęt stacjonarny, wykorzystywany przez policję, szpitale czy sądy.

Moje Auto Virage Alkotest jednorazowy

Gdzie kupić? Zobacz produkt

Moje Auto Preparat do konserwacji opon – Czarna Opona z efektem mokrej opony

Gdzie kupić? Zobacz produkt

Moje Auto Mleczko do kokpitu błyszczące Black

Gdzie kupić? Zobacz produkt

Jak prawidłowo korzystać z alkomatu?

Używanie alkomatu nie jest skomplikowane. W związku z tym, że tester sprawdza stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu, należy odpowiednio mocno dmuchnąć w dołączony do urządzenia ustnik.

Ilość wydychanego powietrza i czas potrzebny na pomiar zależy od urządzenia. Wynik pojawi się na wyświetlaczu, zostanie zasygnalizowany diodą lub nastąpi zmiana koloru reagenta, w przypadku alkomatu jednorazowego.

Żeby uzyskać jak najdokładniejszy wynik, przed dokonaniem pomiaru dobrze jest wypłukać usta czystą wodą. Jest to szczególnie istotne w przypadku alkotestów jednorazowych oraz elektronicznych alkomatów z czujnikiem półprzewodnikowym.

Możemy kilkukrotnie powtórzyć test trzeźwości. Odczekajmy 10-15 minut i znów dmuchnijmy w alkomat. Jeżeli trzy kolejne wyniki będą do siebie zbliżone, będziemy mieć większą pewność, że podawane stężenie alkoholu jest właściwe.

Dobrze jest dbać o wysoki poziom naładowania elektronicznego alkomatu. Słaba bateria może sprawić, że czujnik nie nagrzeje się do temperatury wymaganej do podania prawidłowego wyniku. Nie dmuchajmy w alkomat bezpośrednio po spożyciu alkoholu. Po pierwsze, może to uszkodzić sensor. Po drugie – rezultat będzie zafałszowany. Zanim alkohol się wchłonie, może minąć kilkadziesiąt minut lub nawet kilka godzin (po obfitym posiłku).

Alkomaty – prawidłowe korzystanie

Kalibracja alkomatu – czym jest i jak ją wykonać?

Żeby elektroniczny alkomat był dokładny i prawidłowo mierzył promile w wydychanym powietrzu, powinno się go poddawać okresowej kalibracji. Sensor w alkomacie jest wrażliwym podzespołem. Na jego działanie mogą wpływać temperatura przechowywania (nie powinna być zbyt wysoka lub niska, dlatego nie powinno się go trzymać zimą lub latem w aucie), wilgotność czy zadymienie.

Zaleca się, żeby kalibracji dokonywać przynajmniej co 200-300 cykli. Urządzenie samo może wskazać, kiedy wymagany jest przegląd, wyświetlając komunikat SER (serwis) lub CAL (kalibracja). Serwis powinien zostać wykonany przez specjalistów.

Ile kosztują dobre alkomaty?

Alkotest jednorazowy to wydatek rzędu kilku-kilkunastu złotych. Za przyzwoity alkomat z sensorem półprzewodnikowym trzeba zapłacić 100-200 zł. Droższe są urządzenia z czujnikiem elektrochemicznym. Taki sprzęt kosztuje od ok. 200 do 1000 zł. Ceny alkomatów profesjonalnych przekraczają 1500 zł.

Koszt zakupu dobrego alkomatu jest równy tankowaniu do pełna, a dobry sprzęt będzie długo służył. Miejmy na względzie, że bezpieczeństwo nie ma ceny, a proste badanie może uchronić przed podjęciem bardzo złej decyzji, jaką jest jazda pod wpływem alkoholu. Więcej o potrzebnym wyposażeniu piszemy m.in. w tekście Kamizelka odblaskowa – kiedy należy ją założyć i na co zwrócić uwagę?. Polecamy też poznać 8 zasad odpowiedzialnego kierowcy, przygotowanych przez rajdowego mistrza Kajetana Kajetanowicza.