Z artykułu dowiesz się: Jakie zasady dotyczące parkowania na chodniku zostały zawarte w Kodeksie Drogowym…
Samochody elektryczne – co warto wiedzieć przed zakupem? Jakie są zalety i wady aut na prąd?
Samochody elektryczne – co warto wiedzieć przed zakupem? Jakie są zalety i wady aut na prąd?
Samochody elektryczne są coraz popularniejsze. Z czego to wynika? Jakie są plusy i minusy pojazdów EV? Jak wygląda eksploatacja aut na prąd i czy opłaca się kupić samochód elektryczny? Sprawdźmy.
Samochody elektryczne – podstawowe informacje o napędzie
Samochody elektryczne nie są nowością. Auta z napędem na prąd były konstruowane już w XIX w. W pionierskich czasach motoryzacji dorównywały popularnością pojazdom spalinowym do czasu wynalezienia elektrycznego rozrusznika oraz rozpoczęcia masowej, taniej produkcji modeli z silnikami benzynowymi i silnikami Diesla.
Podstawowa zasada działania modeli BEV (ang. Battery Electric Vehicle – pojazd o napędzie akumulatorowym) nie zmieniła się znacząco przez dziesięciolecia. Koła samochodu są wprawiane w ruch przez jeden lub kilka silników elektrycznych, które pobierają prąd z baterii. Większość EV jest wyposażonych w proste, jednobiegowe przekładnie, chociaż w modelach o cechach sportowych zaczynają się pojawiać skrzynie dwuprzekładniowe.
Popularność i zalety aut elektrycznych
Popyt na samochody elektryczne stale rośnie. W 2020 r. sprzedaż samochodów zasilanych prądem (EV oraz hybryd typu plug-in) przekroczyła na całym świecie 3,24 mln sztuk (dane opracowane przez firmę analityczną EV-volumes). Chociaż globalny rynek motoryzacyjny skurczył się o ok. 15 proc., to zainteresowanie elektrykami wzrosło o ponad 40 proc. W Norwegii już ponad 50 proc. aut wyjeżdżających z salonów ma napęd na prąd.
Z czego wynika popularność EV? Dużą rolę odgrywają przepisy. Unia Europejska dąży do ograniczenia emisji szkodliwych substancji m.in. przez wprowadzanie ostrzejszych norm dla samochodów spalinowych oraz zmniejszenie sprzedaży aut z tradycyjnym napędem. W tym kierunku zmierzają też Chiny, które program elektryfikacji rynku motoryzacyjnego prowadzą od początku XXI w.
W związku z działaniami politycznymi i proekologicznymi w wielu krajach wprowadzono udogodnienia związane z kupnem i eksploatacją elektrycznego samochodu. W zależności od rozwiązań w danym państwie kupujący mogą liczyć na brak konieczności płacenia podatku VAT, dopłaty czy możliwość płacenia niższych podatków oraz mniejszego ubezpieczenia. Ponadto coraz więcej miast wprowadza tzw. zielone strefy, do których nie można wjechać samochodem spalinowym, za to elektrycznym już tak. Kierowcy aut na prąd mogą często korzystać z buspasów czy wydzielonych miejsc parkingowych.
Samochód elektryczny ma też oczywiście zalety związane ze swoją budową. Przez wzgląd na prostotę konstrukcji uchodzi za tani w eksploatacji (brak skomplikowanego silnika spalinowego). Ładowanie prądu jest też tańsze niż tankowanie benzyny. Poza tym elektryczne auto cechuje się dobrymi osiągami. Maksymalny moment obrotowy jest dostępny praktycznie od razu po wciśnięciu gazu.
Samochody z napędem elektrycznym uchodzą też za bezpieczne. Nie mają baków z łatwopalnym paliwem. Ich konstrukcja jest sztywna. Silniki elektryczne są stosunkowo niewielkie i nie muszą być umieszczone pod maską, w strefie zgniotu, czyli tak jak tradycyjny motor spalinowy.
Do tego dochodzi komfort podróżowania. Samochody elektryczne są ciche. Konstruktorzy mogą tak rozmieścić akumulatory, żeby zwiększyć przestrzeń w kabinie, ponieważ baterie są modułowe. Prowadzenie samochodu elektrycznego wygląda bardzo podobnie do jazdy autem spalinowym ze skrzynią automatyczną.
Za autami elektrycznymi przemawia też rosnąca gama tego typu pojazdów. EV to już nie tylko małe auta miejskie, ale też sedany, kombi, SUV-y, pojazdy sportowe i dostawcze.
Samochody elektryczne – ładowanie
Wady samochodów elektrycznych, o których nie można zapomnieć
Podstawowym minusem samochodów elektrycznych pozostaje sam napęd na prąd. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego przeciętny polski kierowca przejeżdża dziennie niewiele ponad 30 km. W teorii zasięg auta elektrycznego nie powinien stanowić przeszkody w codziennym użytkowaniu, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że coraz więcej modeli może pokonać na jednym ładowaniu ponad 300 km.
Gorzej będzie z wyjazdem w trasę. Dłuższą podróż trzeba starannie zaplanować i sprawdzić, w którym miejscu będzie możliwość doładowania baterii. Dobrze jest się też upewnić, czy skorzystanie z danej stacji ładowania nie wymaga uprzedniej rejestracji w systemie danego operatora.
Infrastruktura jest coraz lepsza, ale wciąż dużo prościej jest zatankować samochód, niż go naładować. Według danych Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego w naszym kraju jest ponad 7500 stacji benzynowych. Liczba ogólnodostępnych stacji ładowania wynosi trochę ponad 1300 punktów.
Chociaż na tle Europy mamy dużo szybkich ładowarek (stanowią ok. 30 proc. Wszystkich urządzeń), to najczęściej na uzupełnienie prądu do pełna trzeba czekać kilka-kilkanaście godzin. Żeby korzystać z samochodu elektrycznego, trzeba mieć dostęp do stałego źródła prądu. Przeszkodą w zakupie jest też cena. Nawet miejskie auto elektryczne to wydatek rzędu 90-100 tys. zł.
Kupno samochodu elektrycznego w Polsce – czy to się opłaca?
Wysoki koszt zakupu może być główną barierą, jeśli chodzi o korzystanie z samochodu elektrycznego w Polsce. Można jednak skorzystać z państwowej dotacji. Dostępne są trzy programy:
- Zielony Samochód – dopłata do 15 proc. wartości auta elektrycznego, maksymalnie 18 750 zł, cena pojazdu nie może przekroczyć 125 000 zł,
- Koliber – dla grup zawodowych, m.in. taksówkarzy, dopłata do 20 proc., maksymalnie 25 tys. zł, przy cenie pojazdu elektrycznego nie większej niż 150 tys. zł.
- eVAN – dopłata do dostawczego samochodu elektrycznego, maksymalnie 70 tys. zł.
Możliwe, że programy zostaną zrewidowane, skorzystało z nich bowiem tylko kilkaset osób. Za wadę państwowego systemu dopłat uznawana jest narzucona górna granica wartości pojazdu. Z jej powodu wybór modeli jest mocno ograniczony, szczególnie dla nabywców indywidualnych.
Szacuje się, że naładowanie samochodu elektrycznego to koszt ok. 40-60 zł, czyli jest niższy w porównaniu z zatankowaniem baku. Z drugiej strony rosnące ceny prądu i tzw. opłata mocowa mogą sprawić, że koszty eksploatacji wzrosną.
Wprawdzie serwis samochodu elektrycznego jest w teorii tańszy, ale trzeba go przeprowadzić w miejscu, które ma uprawnienia do zajmowania się pojazdami na prąd. W związku z tym trzeba się raczej liczyć cenami na poziomie ASO, a nie warsztatu niezależnego.
Jakie płyny trzeba wymieniać w aucie elektrycznym?
W samochodzie elektrycznym nie trzeba wymieniać oleju silnikowego. Należy jednak zadbać o płyn hamulcowy, zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, że energię elektryczną w dużej części odzyskuje się podczas wytracania prędkości. Do tego dochodzi wymiana płynu do spryskiwaczy.
Jeśli chodzi o pozostałe produkty z gamy chemii samochodowej, w aucie elektrycznym należy wymieniać także płyn chłodniczy, który służy m.in. do obniżenia temperatury akumulatorów. Kolejną kwestią jest przekładnia. W jej przypadku nie można zapomnieć o wymianie oleju zgodnie z zaleceniami producenta.
Samochody elektryczne – czyszczenie
Czy dbanie o auto elektrycznie różni się w porównaniu z autem spalinowym?
Jeżeli chodzi o kosmetykę samochodu elektrycznego, przede wszystkim nie trzeba się obawiać mycia. Samochody elektryczne są testowane pod względem odporności na silne opady deszczu i śniegu. Skoro auto elektryczne można podłączyć do ładowania nawet wtedy, gdy pada, nie ma przeszkód, żeby udać się nim na myjnię.
Możemy bez problemu używać tych samych kosmetyków samochodowych, co w przypadku aut na paliwo. O tym, jak dbać o auto, piszemy m.in. w artykułach: Co powinno się znaleźć w zestawie do pielęgnacji auta? Kosmetyki samochodowe, które powinien mieć każdy! oraz Czyszczenie samochodu samodzielnie w 6 krokach.
Dowiedz się więcej o czyszczeniu elektryków: Samochody elektryczne – jak i czym czyścić?
Jak wspominaliśmy, gama dostępnych modeli elektrycznych jest coraz większa, jednak w Polsce największą popularnością cieszą się najmniejsze samochody na prąd. W aucie miejskim warto mieć akcesoria samochodowe, które poprawią funkcjonalność, na przykład siatkę do mocowania bagażu czy uchwyt na telefon. W samochodzie elektrycznym dobrze też regularnie sprawdzać stan napompowania opon ciśnieniomierzem, ponieważ opory toczenia mogą mieć wpływ na tempo zużywania energii elektrycznej.
Zobacz też:
